تجلیل از روزجهانی حقوق بشر وروز ملی قربانیان

امروز دهم دسمبر مصادف با 22 قوس، ازجانب کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان، دفترساحوی بامیان و دفترنمایندگی ملل متحد (یوناما)، محفل تجلیل از روزجهانی حقوق بشر و روز ملی قربانیان درسالن کنفرانس هوتل نوربند قلعه بامیان برگزار گردید.

حبیبه سرابی والی بامیان درسخنرانی خود دراین محفل گفت: "جنگ فعلی افغانستان جنگ تحمیلی بالای ماست. دولت افغانستان هیچگاهی آغازگر جنگ نبوده ونیست. بلکه همواره دست دوستی و مصالحه به طرف دشمنان مسلح دراز کرده است".

وی افزود: "مردم، قربانی اصلی این جنگ اند، آنها خسته شده اند ودیگرجنگ را نمی خواهند. پس بیایید به خواست مردم گوش فرا دهیم".

عزیزالله شفق رئیس شورای ولایتی اعمال غیرانسانی طالبان و افراد القاعده درافغانستان را شدیداً محکوم کرد و ازآنان خواست تا دیگرمردم بی گناه افغانستان را قربانی جهالت شان نکنند.

سپس عبدالاحد فرزام، رئیس دفترساحوی بامیان کمیسیون مستقل حقوق بشرازپیوستن افغانستان درده سال گذشته به شش سند بین المللی که تأمین کننده حقوق بشری شهروندان است را به فال نیک گرفت و ازاینکه ضمانت های قانونی برای تأمین حقوق بشرایجاد شده است، ابراز خرسندی کرد. وی همچنین تأکید کرد که تنها پیوستن به این معاهدات کافی نیست. بلکه باید ضمانت های اجرائی این قوانین و معاهدات نیز سپرده شود.

فرزام پیش شرطهای مذاکره با طالبان را نیزبرشمرد. رعایت حقوق بشر، قانون اساسی و پذیرفتن پروسه عدالت انتقالی، شفافیت پروسه مصالحه، درنظرگرفتن حقوق قربانیان و مشارکت زنان وقربانیان جنگ درپروسه صلح ازجمله مواردی بود که مطرح شد.

 

رئیس دفترساحوی بامیان کمیسیون مستقل حقوق بشر ازتطبیق برنامه عدالت انتقالی، تأمین حاکمیت قانون، مبارزه جدی با فساد اداری و مجازات مجرمان، تأمین امنیت و عملی شدن تعهدات جامعه بین المللی درراستای تأمین حقوق بشردرافغانستان، به عنوان گامهایی یاد کرد که زمینه ساز تأمین حقوق بشری شهروندان می شود.

سپس خانم گورتی اومالا مسؤل بخش حقوق بشردفتریوناما هم ازموارد نقض حقوق بشر درافغانستان و بعضی ازکشورهای دیگرنام برد و مردم وقربانیان(بازماندگان قربانیان) را به مبارزه دوامدار برای رسیدن به حقوق پایمال شده شان دعوت کرد. وی گفت: "هیچ دولتی نمی تواند/حق ندارد که حقوق قربانیان را مطالبه کند و درمورد آن تصمیم بگیرد". وی گفت: "شعار امسال My Voice Comes (صدای من باید شنیده شود) است. یعنی قربانیان باید درتصمیم گیری های سطح جامعه سهیم باشند".

محمد صادق علی یار، نماینده کمیته قربانیان جنگ نیز بر آغاز و پیشبرد مبارزه حق خواهی توسط خود وبازماندگان قربانیان تأکید کرد و گفت: "انداختن گناه وضعیت موجود به گردن عوامل خارجی، فرار ازرنج مطالعه دقیق ازخود و نداشتن شهامت قبول پیامد های عملکرد خودمان است. بیائید نقطه پایانی بر دیدگاه های گذشته مان بیاندازیم".

وی همچنین علاوه کرد: " امروز درافغانستان، بسیاری ازمتهمین به جنایات جنگی، مجری قانون اند. حاکمیت قانون به عنوان یکی از گامهای مهم تأمین حقوق بشری افراد، زمانی بدست می آید که ضمانت های اجرائی قانون فراهم شود وتعهد اجرای قانون درنزد مجریان آن پرورده شود".

فاطمه که پدرش را درقتل عام طالبان ازدست داده است  ودرمراسم شرکت داشت گفت: "درمدت ده سال گذشته، حرفهای زیاد زده شده، تعهدات زیادی سپرده شده، قوانین زیادی هم تصویب شده است. اما عملا هیچ کاری درراستای احقاق حقوق قربانیان صورت نگرفته است. بسیاری از ناقضین حقوق بشر و جنایت کاران جنگی درچوکات همین دولتی که تعهدهای رنگارنگ می سپارد، برسرقدرت اند. اما تابحال هیچکدامشان محاکمه نشده اند. مسلماً این امکان وجود ندارد که پدرم دوباره زنده شود، اما بلاخره باید قاتلین پدرم به محاکمه کشانده شود. شاید این کار باعث التیام دردی شود که سالهاست در دل دارم".

وی درحالیکه اشک درچشمانش حلقه زده بود ادامه داد: "ما فراموش شده ایم".

بامیان ازجمله ولایاتی است که قتل عامها و کشتارهای دسته جمعی گسترده ای را دردوره های مختلف تاریخی (زمان درگیریهای جناحهای مختلف دردهه شصت و دوره طالبان) بخود دیده است.

 

مهدی مهرآئین/بامیان